teksten     muziek     theater     varia     contact
 
     
     

Bart Dieho (1948) bio
studeerde in 1977 af in Theaterwetenschap aan de Universiteit van Amsterdam en was daarna enige jaren freelance theaterdramaturg. Tot 2013 was hij docent theaterdramaturgie en eindredacteur van de database Theaterdramaturgie.Bank aan de Universiteit Utrecht(nieuwe naam Dramaturgy Database Universiteit Utrecht). Hij is auteur van Een voortdurend gesprek: De dialoog van de theaterdramaturg (2009) en coauteur van meerdere boeken over theater, waaronder het in 2013 heruitgegeven Speloefeningen en redacteur van De Nederlandse musical - Emancipatie van een fenomeen (2018). Behalve als dramaturgisch adviseur en (theater)publicist is hij actief als auteur-componist-muzikant in de Nederlandse muziekpraktijk: Givin'It All (cd 2017), Saving Blood Cycle (cd 2020) en in Frankrijk
.


Curriculum Vitae
Bart Dieho (* 28 februari 1948) behaalt zijn kandidaats Nederlands in 1973 en vervolgens zijn doctoraal Theaterwetenschap in 1977, beiden aan de Universiteit van Amsterdam.
Nadat ook al op de middelbare school een toneelstuk van zijn hand uitgevoerd is in Singer (Laren NH), is hij tijdens zijn theaterstudie schrijver, componist en regisseur van meerdere eigen theaterproducties. Ook bedenkt en redigeert hij in die periode het tijdschrift Dramaturg, gewijd aan het beroep van de theaterdramaturg. Direct na zijn afstuderen verzorgt hij een reeks bijeenkomsten van theaterdramaturgen, waaruit enige tijd later de opname van de dramaturg in de Toneel CAO voort.

In de jaren 1977-1982 draagt hij als dramaturg bij aan de professionalisering van het multiculturele theater. Naast Chili straattheater werkt hij met Surinaamse en Antilliaanse toneelgroepen en publiceert hierover meerdere artikelen. Hij neemt het initiatief tot de productie Zolang je zwijgt en De Op Tilt Show, muziektheater van en voor tehuisbewoners.

In 1979 is hij voor het Theatermuseum in Amsterdam de samensteller van de tentoonstelling over (politiek) vormingstheater in Nederland en Vlaanderen, Theater op de Bres (1979) en eindredacteur van de gelijknamige uitgave.

Met Martin van Ginkel en Emile Schra stelt hij Speloefeningen samen (1983, 1987), een nog steeds door regisseurs en speldocenten veel gebruikte spelhandleiding, die in 2013 onder dezelfde titel  geheel herzien en uitgebreid opnieuw is verschenen.

Van 1981 tot 1985 is hij een van de adviseurs van Funda – adviesbureau voor theatermakers - in Amsterdam. Samen met zijn collega’s Giep Hagoort en Hans Olink schrijft hij het handboek De andere kant van de theaterpraktijk (1985) en verzorgt cursussen op dit gebied, hoe verbind je het artistieke en het zakelijke.

In dezelfde periode is hij als docent en later dramaturgische adviseur verbonden aan de Delftse Komedie.

Van 1980 tot 2013 is hij docent theaterdramaturgie en toegepaste theaterwetenschap bij Theaterwetenschap aan de Universiteit Utrecht. In die hoedanigheid heeft hij bijgedragen aan de dramaturgische opleiding van velen, die nu in de professionele theaterpraktijk in dramaturgische functies werkzaam zijn.
Tot zijn kerntaken in die periode behoort het verzorgen van theaterpractica, het begeleiden van theaterproducties, en het verzorgen van cursussen op het gebied van theaterdramaturgie. Daarnaast publiceert hij regelmatig over (theater)dramaturgie.

Vanaf 1992 tot 2002 is hij docent-coördinator van een serie van tweejaarlijkse Dramaturgie Debatten, waarin actuele dramaturgische kwesties centraal staan.

Van 1993 tot 1997 verzorgt hij samen met Jan de Vries het intensieve uitwisselingsprogramma met meerdere theateropleidingen in de V.S en treedt op als gastdocent in Wisconsin, New York State en Florida.

In dezelfde periode is hij regisseur en bewerker bij theatergroep Gift. De groep maakt vier producties die rouleren in (vlakke vloer) theaters in Nederland en Duitsland. Ook verzorgt hij in die tijd workshops bij de Acteeropleiding Het Collectief, Amsterdam.
 
Het samenwerkingsproject met de HKU Spieren van het theater, opgezet in samenwerking met Wim Meuwissen, leidde tweejaarlijks tot gezamenlijke producties van theateropleidingen van HKU en Universiteit Utrecht in de periode 1994-2003.

Van 2004-2007 is hij coördinator van de samenwerkingsmaster Theaterdramaturgie onder auspiciën van de PSAU Professional School of the Arts Utrecht, een samenwerkingsverband tussen Universiteit Utrecht en Hogeschool voor de Kunsten Utrecht. 

In 2004 neemt hij het initiatief tot de Theaterdramaturgie.Bank, de database die zich speciaal richt op theaterdramaturgie en het beroep van de theaterdramaturg. Van 2004-2013 is hij eindredacteur van deze database van de Universiteit Utrecht. http://ltd.library.uu.nl/

Na 2006 is hij enige jaren lid van de Kenniskring SKO Lectoraat Theatrale maakprocessen HKU (lector Nirav Christophe).

Hij is verder actief als dramaturgisch adviseur van onder meer theatergroepen zoals Warner & Consorten (Amsterdam), Powerboat (Rotterdam), Curtains Up (Utrecht) en zelfstandige theatermakers zoals Sarah Jonker (Likeminds), Judith Hofstede (JUMA) en Kristel van Issum (voorheen T.R.A.S.H), ten slotte ook theaters zoals het Ostadetheater (Eliane Attinger).


Theater en muziek
Bart Dieho is in de periode 1993 tot 1997 artistiek leider van Theatergroep Gift, zich richtend op het fysieke acteren. Zijn jarenlange onderzoek naar werk en opvattingen van de Russische theatervernieuwer Vs.Meyerhold vormt een inspiratiebron.
Na 1997 verlegt hij de focus naar muziektheater: experimentele producties Jungle City Fever (1998), A Telling Tale of Time (2002) en de musical Parijs Exil (2006, 2009).
Sinds 1999 treedt hij regelmatig op als muzikant in verschillende formaties. Van 2013 tot 2017 met zijn eigen band INSERT, daarna met muzikanten daaruit, ook met verschillende muzikanten in Frankrijk. Hierin ligt het accent op de door hem geschreven en gecomponeerde songs, naast het spelen van covers op parties en open mic avonden.

Persoonlijke informatie
Bart Dieho is getrouwd met Rosan Dieho, (scenario)schrijfster. Zij hebben samen een dochter Rivka, ontwerper, afgestudeerd aan de 3-d design opleiding HKU.
Bart en Rosan wonen in Amsterdam-Centrum en zijn ook (on)regelmatig in hun huis in midden-Frankrijk.


Werken:

Boekuitgaven

•    Dieho, Bart F. (1977), Stritzers. Verhalen 1. Amsterdam (eigen beheer)

•    Dieho, Bart (eindredacteur, coauteur) (1979), Theater op de Bres: Vormingstheater in Nederland en Vlaanderen.  Amsterdam: Theatermuseum.       Uitgave ter gelegenheid van de gelijknamige tentoonstelling.

•    
Dieho, Bart, Ginkel, Martin van, Schra, Emile (1983, herzien 1987) Speloefeningen. Amsterdam: International Theatre Bookshop.

•    
Dieho, Bart, Hagoort, Giep, Olink, Hans (1985), De andere kant van de theaterpraktijk.  International Theatre Bookshop.

•    
Dieho, Bart (2009), Een voortdurend gesprek: De dialoog van de dramaturg. Amsterdam:  International Theatre & Film Books / HKU.

•   
Deenik, Kees, Dieho, Bart, Schra, Emile (2013, zesde geheel herziene druk), Speloefeningen. Amsterdam: International Theatre & Film Books.

•   
Dieho, Bart (red.), Thierens, Sanne, Verstappen, Sandra, Wijhe, Jeroen van (2018), De Nederlandse musical - Emancipatie van een fenomeen. Amsterdam: International Theatre and Film Books. Woord vooraf Simone Kleinsma, William Spaaij. Met interviews Fred Boot, Ulrike Bürger-Bruijs, Henny Vrienten, Daniël Cohen, Paul Eenens.

•   
Dieho, Bart (2020), Routes door niemandsland: Theater maken als creatieve reis. Vormgeving en illustraties Rivka Dieho. Amsterdam: uitgegeven in eigen beheer. E-book.

        https://dramaturgydatabase.hum.uu.nl/record/routes-door-niemandsland-theater-maken-als-creatieve-reis/


Artikelen
•    Dieho, Bart (1981), Sociale en culturele coëxistentie in Nederland: Werkelijkheid?
     Noodzaak! Brouwers, Toon (ed. e.a. 1981), Dramatisch Akkoord 14:
     immigrantentheater. 16-19.
•    Dieho, Bart (1981), Waarom een Nederlandse theatermaker kiest voor
     niet-Nederlands theater.  Brouwers, Toon (ed. e.a. 1981), Dramatisch Akkoord 14:
     immigrantentheater. 72-79.
•    Dieho, Bart (1982), De funktie van de theaterkritikus. Tinus Heymans (red. e.a.
     1982), Kultureel Front 22 februari 1982. Themanummer De noodzaak en het falen
     van de theaterkritiek. 2-6.
•    Dieho, Bart (2005), De kijkbreuk herstellen – de keuze voor traditie of verandering in
     het theater –. Theater Schrift Lucifer 2 (september 2005), 64-71.
•    Dieho, Bart, Groot Nibbelink, Liesbeth (2006), Theaterdramaturgie.Bank: database in
     ontwikkeling. Theater Topics 2 (2006), 137-140.
•    Dieho, Bart (2012), De open zenuw die mightysociety raakte. TM Tijdschrift over
     theater, muziek & dans. Themanummer 10 x mightysociety of hoe ook wij leerden
     houden van Eric de Vroedt. 15-17.
 
Overige publicaties
•    Wely, Warner van (2003 ) Theater in de openbare ruimte. Amsterdam: Warner &
     Consorten. Bart Dieho, Voorwoord: Het theater dat dingen levend maakt… 11-13.
•    Nieuwenhuis, Caspar (2016), Je moet je kunst veranderen! Een dramaturgie van de
     eenentwintigste eeuw. Amsterdam:  International Theatre & Film Books / HKU.
     Bart Dieho (adviseur).

Theater en muziek
•    In de ogen van Nambur (1967), theatertekst
•    Eendagsvlieg (1976), script en muziek, regie
•    Vanwege het liefhebben (1977), theatertekst, muziek
•    Het Chili Straattheater project (1978), dramaturgie en productie
•    Dagrati! Dagrati! Verovering van de Dageraat (1978-1981), dramaturgie en productie
•    Bai Pa Bini Bek (1979-1980), dramaturgie en productie
•    Zolang je zwijgt (1979-1981), dramaturgie en productie
•    De Op Tilt Show – muziektheater van tehuisbewoners (1980-1981), dramaturgie en productie
•    Gas (1981), vertaling, regie
•    Broodnood/Ademnood (1982), regie
•    De dromen van Angela (1985), theatertekst
•    Theatertekst en regie t.g.v. opening Studio T Utrecht (1987)
•    Partners in Crime (1993), tekstsamenstelling en regie
•    Moordenaar (1994), tekstsamenstelling en regie
•    Tussen twee werelden (1985), regie
•    Betty bloost (1986), regie
•    Jungle City Fever (1998) muziektheater, script en muziek, regie (cd)
•    A Telling Tale of Time (2002) muziektheater, script en muziek, regie (cd)
•    Parijs Exil (2006, 2009) musical, script en muziek (dvd)
•    Givin’It All (2017) tekst en muziek (cd)
•    Saving Blood Cycle (2020) tekst en muziek (cd)